Xankəndidə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə Görüşü keçirildi

İyulun 4-də Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazisi olan Xankəndi şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (ECO) 17-ci Zirvə Görüşü keçirilib. Bu mötəbər tədbir Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun artmasının, regiondakı geosiyasi reallıqların dəyişməsinin və Qarabağın bərpasının bariz göstəricisidir.

Görüşdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev ev sahibi qismində çıxış edərək iştirakçı dövlət və hökumət başçılarını, nümayəndə heyətlərini səmimi salamlayıb, onları Azərbaycanın qədim torpağı olan Qarabağda, Xankəndidə görməkdən məmnun olduğunu bildirib.

Prezident İlham Əliyev çıxışında vurğulayıb ki, Azərbaycan xalqı 30 ilə yaxın davam edən işğalla heç vaxt barışmayıb. 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində Azərbaycan Ordusu düşməni döyüş meydanında məğlub edərək ölkənin ərazi bütövlüyünü bərpa edib. Ermənistan kapitulyasiya sənədinə imza atmaqla işğala son qoymağa məcbur olub.

Dövlət başçısı qeyd edib ki, işğal dövründə Ermənistan tərəfindən şəhər və kəndlər tamamilə dağıdılıb, tarixi, mədəni və dini irs məqsədli şəkildə məhv edilib. 67 məsciddən 65-i yerlə-yeksan olunub, digərləri isə təhqir olunaraq heyvan tövləsi kimi istifadə edilib. Qəbiristanlıqlar da vandalizmə məruz qalıb, məzar daşları dağıdılıb və talan olunub.

Azad edilmiş ərazilərdə Ermənistan tərəfindən kütləvi şəkildə minalar basdırılıb. Müharibədən sonra 400-ə yaxın Azərbaycan vətəndaşı mina partlayışları nəticəsində həlak olub və ya ağır yaralanıb. Dövlət qurumlarının apardığı qiymətləndirməyə əsasən, işğal nəticəsində Azərbaycana dəymiş ümumi maddi zərər 150 milyard ABŞ dolları həcmində qiymətləndirilir.

Prezident İlham Əliyev çıxışında qeyd edib ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə dövlət səviyyəsində genişmiqyaslı bərpa və quruculuq işləri həyata keçirilir. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda aparılan infrastruktur layihələri, şəhərsalma konsepsiyası, yol, su, elektrik, təhsil və səhiyyə obyektlərinin tikintisi regionun dirçəldilməsinə yönəlib. Dövlət başçısı bildirib ki, bu proseslər “Böyük Qayıdış” Proqramı çərçivəsində sistemli şəkildə reallaşdırılır.

Artıq 16 şəhər və kənddə keçmiş məcburi köçkünlərin qayıdışı təmin olunub. Ağıllı kənd və ağıllı şəhər konsepsiyası əsasında inşa edilmiş yeni yaşayış məntəqələri müasir standartlara tam cavab verir. Hazırda 50 mindən çox vətəndaş doğma yurduna dönərək həmin ərazilərdə yaşayır, çalışır və təhsil alır. Bu, həm sosial ədalətin bərpası, həm də milli birliyin real ifadəsidir.

Dövlət başçısı eyni zamanda Ermənistandan zorla deportasiya olunmuş Qərbi azərbaycanlıların hüquqlarının beynəlxalq səviyyədə tanınmasının əhəmiyyətini vurğulayıb. Qeyd edilib ki, İstanbulda keçirilmiş İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Nazirlər Şurasında bu məsələyə dair yekdil qətnamə qəbul olunub, sənəddə Ermənistanın indiki ərazisindən qovulmuş azərbaycanlıların geri qayıtmaq hüququ tanınıb. Bu, Azərbaycanın diplomatik səylərinin və haqlı mövqeyinin beynəlxalq səviyyədə qəbul edilməsinin bariz nümunəsidir.

Prezident İlham Əliyev əlavə edib ki, Ermənistanın Qərbi Azərbaycan İcması ilə dialoqu qəti şəkildə rədd etməsi sənəddə açıq şəkildə qınanır. Bu məsələ gələcəkdə də Azərbaycan diplomatiyasının prioritet istiqamətlərindən biri olacaq.

Prezident İlham Əliyev çıxışında Azərbaycan Respublikasının İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı (ECO) ilə əməkdaşlığını daim yüksək səviyyədə saxladığını və təşkilatın fəaliyyətində fəal iştirak etdiyini vurğulayıb. Dövlət başçısı bildirib ki, Azərbaycan regionun iqtisadi inkişafına və təhlükəsizliyinə töhfə verən əsas aktorlardan biridir.

Ölkəmiz enerji sektorunda xüsusi önəmli rol oynayır. Azərbaycanın təbii qaz ehtiyatları və onun 12 ECO üzv dövlətinə ixracı regional enerji təhlükəsizliyinin təminatında vacib amildir. Bu, təkcə iqtisadi deyil, həm də geosiyasi əhəmiyyətə malikdir. Azərbaycanın müxtəlif beynəlxalq qaz nəqliyyat layihələrində iştirakı və müxtəlif marşrutlarla təbii qaz ixracı region ölkələrinin enerji təminatında etibarlılıq yaratmışdır.

Nəqliyyat sahəsində də Azərbaycan mühüm tranzit ölkə kimi çıxış edir. Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizləri ölkəmizdən keçərək ECO ölkələrinin əksəriyyətini birləşdirir və regional iqtisadi inteqrasiyanı gücləndirir. Bu dəhlizlər Azərbaycanı beynəlxalq nəqliyyat və logistika mərkəzinə çevirir.

Prezident İlham Əliyev ölkəmizin əlverişli investisiya mühiti yaratdığını qeyd edib. Son 20 ildə Azərbaycana yatırılan sərmayələrin həcmi təxminən 350 milyard ABŞ dollarına çatıb ki, bunun da yarıdan çoxu xarici sərmayədir. Bu göstəricilər Azərbaycanın iqtisadi sabitliyi, şəffaf idarəetmə və biznes dostu siyasətinin nəticəsidir.

Bu il ilk dəfə olaraq Azərbaycan “ECO Həftəsi”ni təşkil edib. Bu mötəbər tədbir çərçivəsində Şuşada Biznes Forumu, Ağdamda Gənclər Forumu, Laçında isə Qadınlar Forumu keçirilib. Bu forumlar regionda iqtisadi, sosial və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsi üçün vacib platformalar rolunu oynayır, gənclər, iş qadınları və iş adamları arasında əməkdaşlıq imkanlarını artırır.

Hazırda Azərbaycanda ECO-nun Tədqiqat Mərkəzinin və Təmiz Enerji Mərkəzinin yaradılması istiqamətində mühüm işlər davam etdirilir. Bu mərkəzlər üzv ölkələr arasında tədqiqat və innovasiya sahəsində əməkdaşlığı gücləndirəcək, həmçinin dayanıqlı enerji mənbələrinin inkişafına xidmət edəcək.

Dövlət başçısı bildirib ki, 2026-cı ildə Şuşa şəhərinin ECO tərəfindən “Turizm Paytaxtı” elan olunması Azərbaycan üçün böyük fəxr və regional turizmin inkişafına mühüm töhfə olacaq. Bu addım Şuşanın zəngin mədəni və tarixi irsinin beynəlxalq səviyyədə tanınmasını daha da gücləndirəcək.

Prezident İlham Əliyev çıxışını yekunlaşdıraraq ölkələr arasında iqtisadi əməkdaşlığın daha da dərinləşəcəyinə, inteqrasiya və regional dayanıqlığın güclənməsinə ümid etdiyini vurğulayıb.

Prezident İlham Əliyev çıxışının sonunda vurğulayıb ki, Xankəndidə keçirilən İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (ECO) 17-ci Zirvə Görüşü Azərbaycanın beynəlxalq diplomatiyada mövqeyinin güclənməsini, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə aparılan bərpa və quruculuq işlərinin uğurla davam etməsini və ölkəmizin regionda sülh, sabitlik və inkişaf naminə əməkdaşlığa verdiyi önəmin bariz nümunəsidir.

Dövlət başçısı bildirib ki, bu Zirvə Görüşü yeni reallıqların fonunda təşkil olunaraq regional və beynəlxalq əməkdaşlığın yeni mərhələsini açır. Azərbaycan həm münaqişədən sonrakı bərpa prosesində, həm də iqtisadi inteqrasiyada liderlik rolunu artırır, iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində, xüsusilə enerji, nəqliyyat və investisiya sahəsində qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığı inkişaf etdirir.

Prezident İlham Əliyev qeyd edib ki, ECO-ya üzv ölkələr arasında mövcud olan dostluq və qardaşlıq münasibətləri bu təşkilat çərçivəsində əməkdaşlığı daha da gücləndirəcək. Zirvə Görüşündə müzakirə olunan məsələlər, strategiyalar və qərarlar ölkələrin sosial-iqtisadi inkişafına töhfə verəcək, regional inkişafa yeni təkan yaradacaqdır.

Dövlət başçısı əminliyini ifadə edib ki, Azərbaycan və digər üzv dövlətlər arasında qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq və strateji tərəfdaşlıq daha da inkişaf edəcək, regional sülh və sabitliyin möhkəmləndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılacaqdır.

Xüsusilə vurğulanıb ki, yeni şəraitdə iqtisadi əməkdaşlıq təkcə ticarət və investisiyalarla məhdudlaşmır, həmçinin innovasiya, ekoloji davamlılıq və insan kapitalının inkişafı kimi sahələrdə də genişlənəcək. Bu da üzv dövlətlərin gələcəkdə daha səmərəli və dayanıqlı tərəfdaşlıq qurmasına imkan yaradacaq.

Prezident İlham Əliyev Zirvə Görüşünün yekunlarının regionda əməkdaşlığın genişləndirilməsi və gücləndirilməsi istiqamətində yeni mərhələnin başlanğıcı olacağına ümidvar olduğunu bildirib və iştirakçılara təşəkkürünü çatdırıb.